Studentenpsychologen
- Herhaal je boodschap als een kapotte grammofoonplaat en bedenk niet telkens iets nieuws.
- Ga niet tegen iets in en ga je niet verdedigen, maar geef mee op een 'mistige' manier en blijf bij de standpunt.
- Geef een fout toe zonder daar een drama van te maken.
- Verdedig je niet tegen kritiek. Probeer er van te leren en lok uit dat de ander de kritiek concretiseert.
- Stel een grens bij onacceptabel gedrag; nee is nee.
Strikt genomen gaat het in een conflict alleen maar om tegengestelde opvattingen en wensen. Je bent het niet met elkaar eens en dat kan gebeuren. Als het niet om 'winnen / verliezen' gaat, dan kan je gezamenlijk een compromis proberen uit te werken en waarschijnlijk is dat in beider voordeel. Maar als getest wordt wie 'de sterkste' is, dan wordt de situatie hoogst ingewikkeld. Soms lijkt een ander daar duidelijk op uit te zijn, maar soms ben jij vooral zelf bezig om te laten zien dat je niet 'zwak' bent.
Een onredelijk verzoek is een verzoek dat, gegeven jouw belangen, niet acceptabel is. Wellicht wil je iemand best helpen, maar dit verzoek is niet redelijk. Toch is een onredelijk verzoek vaak moeilijk af te wijzen omdat het verzoek met emoties wordt verbonden. Iemand oefent als het ware psychologische druk op jou uit door in te spelen op schuldgevoelens ('Vraag ik eens een keer wat ...'), te suggereren dat je maar slap, laf, dom, saai, enz. bent ('Aan jou heb je ook niets'), te dreigen en te overdonderen ('Dat neem ik niet, zo laat ik me niet behandelen door jou'), enz. Maar soms bemoeilijk je de situatie doordat je bijvoorbeeld bang bent dat iemand boos wordt als je het onredelijke verzoek weigert, of omdat je altijd aardig gevonden wil worden.
Kritiek is moeilijk te verwerken als je meent dat dit op jou persoonlijk slaat. Soms is daar alle aanleiding toe en merk je hoe iemand je emotioneel onderdruk zet door het op de persoon te spelen en niet op de zaak zelf (bijvoorbeeld 'Jij hebt ook altijd wat!', 'Jij begrijpt er ook helemaal niets van'). En soms voel je aan dat iemand vooral kritiek op je heeft om te laten voelen wie hier de sterkste is. Maar soms ben jij het zelf die vindt dat de kritiek op jou als persoon slaat en is dat niet de bedoeling van de ander.
In sommige studentenkringen heerst de opvatting, dat je een bepaald soort onaangenaam gedrag van iemand moet accepteren, omdat je daar 'tegen moet kunnen'. Dit is echter een vorm van manipulatie. Iemand geeft je bijvoorbeeld een grote mond en als jij dan laat blijken dat je dit vervelend vindt dan wordt gesuggereerd dat jij niet deugt . Jij zou dan 'zwak' of 'overgevoelig' zijn. Deze opvatting en dit soort gedrag doen sterk denken aan pesten en uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat pesten voor alle betrokkenen (slachtoffer en dader) schadelijk is. Het slachtoffer heeft hier echter in eerste instantie het meeste last van.
Geef mee en blijf hardnekkig de situatie overeenkomstig je eigen wensen leiden. De combinatie de ‘boodschap herhalen’ en 'misten' is een krachtige techniek. Dat is te doen door
- Reflectie van wat de ander zojuist heeft gezegd en toevoeging van je eigen boodschap
('Ik begrijp dat dit belangrijk voor je is, maar ik doe het niet. Ik moet mij voorbereiden op het tentamen van volgende week.', of 'Ik kan me voorstellen dat dit teleurstellend is en ik vind het zelf ook vervelend, maar ...'. ). Als je stelt dat je de ander begrijpt dan wil dat nog niet zeggen dat dit accepteert of goedkeurt. Je zegt alleen dat het je duidelijk is. - In te stemmen met iedere objectieve constatering zonder je feitelijk te laten overhalen
('Als dit niet wordt gedaan, dan is er een probleem. Dat is mij duidelijk, maar ik kan in verband met het tentamen van volgende week je toch niet helpen dit probleem op te lossen'). Je laat het probleem bij de ander en je laat je er niet in meetrekken. - Constatering dat elke uitspraak van de ander mogelijk waar is
('Zo kan je dit zien'). Je maakt duidelijk dat je de visie van iemand opmerkt en je laat je niet uit of je het daar mee eens bent.
- de fout door een defensieve houding of tegen-kritiek ontkennen
('Ja maar, ik kon er niets aan doen en ik moet het ook altijd alleen opknappen') - als het ware vergeving voor de fout zoeken en hem op de een of andere manier weer goed gaan maken.
('Ik vind het heel erg wat er is gebeurd en ik zal alles doen om het weer goed te maken')
Onbruikbare kritiek kan je in sommige situaties naast je neer leggen en min of meer negeren. Docenten willen bijvoorbeeld wel eens de ene keer dit en de andere keer dat. Niet tegen ingaan en verder vergeten kan een goede oplossing zijn, want de kans is groot dat die docent het ook vergeet. Maar in een situatie waar je afhankelijk van iemand bent is negeren soms onmogelijk. Je zult bijvoorbeeld een werkstuk, ook als je het er niet mee eens bent toch moeten aanpassen omdat dit anders niet wordt goed gekeurd.
Ontken de kritiek niet, maar probeer de kritiek te concretiseren, want daar is van te leren. Vraag meer informatie over de punten waar kritiek op is. Als je deze tactiek hanteert, dan zal de ander meestal minder gaan manipuleren, maar duidelijker zeggen waar het om gaat. ('Je bent het niet eens met wat ik heb geschreven. Wat heb ik volgens jou verkeerd gedaan?').
overzicht gesprekken voeren